Σελίδες

Πέμπτη 27 Απριλίου 2017

Ο Ραμνούντας και η Νέμεσις

Η ιστορία αυτή έχει να κάνει σε ένα βαθμό με την απονομή δικαιοσύνης. Και είναι αρκετά παλιά. Κρατάει δε από τη Μάχη του Μαραθώνα. Είναι μια ιστορία για μια δίκαιη τιμωρία και τον Ραμνούντα, μια λιγότερο γνωστή αρχαία πόλη της ανατολικής Αττικής
 
Εκείνη την ημέρα δεν πήγαινα να επισκεφθώ κάποιον αρχαιολογικό χώρο. Δεν έκανα μια περιηγητική εκδρομή. Ψάχναμε με τον φίλο μου ερημική παραλία να βουτήξουμε. Ο δυνατός νοτιάς του Σαρωνικού δεν μας άφησε να ρίξουμε το φουσκωτό και εμείς επιμέναμε να πέσουμε στο νερό. Η Ανατολική Αττική δε ήταν σχετικά ήσυχη: η θάλασσα παρέμενε κάπως ήρεμη και μια χλωμή ανοιξιάτικη λιακάδα ζέσταινε τους λόφους με τα πεύκα.
Διασχίσαμε τις ερημιές του Μαραθώνα και ακολουθήσαμε ένα χωματόδρομο, στην απέναντι πλαγιά της αρχαίας πόλης. Αγριελιές και πουρνάρια κατηφόριζαν σαν ποτάμια τις ρεματιές και στο βάθος ο νότιος Ευβοϊκός απλωνόταν σαν γαλανό φίδι στο στενό. Οι απέναντι ακτές της Εύβοιας έφεγγαν μελανές και σκόρπιοι καπνοί από τα χωριά των Στύρων ανέβαιναν θυμιατίζοντας τον σταχτή ουρανό. Ήταν ένα γλυκό, λίγο μελαγχολικό Σάββατο…

Η ακτή που ψάχναμε ήταν ωραία αλλά ακατάλληλη για βουτιά, είχε μια μικρή γραφικότητα με ένα άσπρο ξωκλήσι και ένα μικρό ρέμα με λυγαριές και καλάμια δίπλα στα βότσαλα.  Ανηφοροίσαμε προς τα πίσω και σταματήσαμε ψηλά να χαζέψουμε τη θέα και να φάμε κάνα μπισκότο.  Διαλέξαμε δε το καλύτερο σημείο: ένα πετραδερό έξαρμα ακριβώς απέναντι από τον αρχαίο Ραμνούντα! Θαυμάσια θέα!
Στην αρχαιότητα ο Ραμνούς ήταν μια σημαντική για τους Αθηναίους πόλη γιατί μπορούσαν να ελέγχουν από εδώ τη ναυσιπλοϊα του Ευβοϊκού. Η πόλη όμως ήταν διάσημη για ένα άλλο λόγο. Για το σπουδαίο ιερό της Θέμιδος και της Νέμεσης.  Ήταν μάλιστα το μεγαλύτερο γνωστό ιερό της Νεμέσεως στην αρχαία Ελλάδα…
Ως γνωστόν η Θέμις ήταν θεά της δικαιοσύνης και η Νέμεσις θεά της εκδίκησης, της «δίκαιης τιμωρίας». Το ιερό τους δε ήταν τόσο πλούσιο που το 440 π.Χ. λειτουργούσε ως τοπική τράπεζα.
Μασούλιζα ένα cookie και σκεφτόμουν τον ναό αυτό, χτισμένον εδώ, πάνω σε αυτούς τους λιόφυτους λόφους αντικριστά στην περίκλειστη θάλασσα της Στερεάς Ελλάδας. Ένας ναός της εκδίκησης… Έβλεπα τα χαλάσματά του.

Εδώ, σε αυτό το ναό υπήρχε και ένα μεγάλο λαμπρό άγαλμα της Νέμεσης. Ο Παυσανίας μάλιστα μας διέσωσε και την ιστορία του. Όταν οι Πέρσες αποβιβάστηκαν στον Μαραθώνα πριν την γνωστή τοις πάσι μάχη, ήταν  απόλυτα βέβαιοι για τη νίκη τους. Ήταν τόσο βέβαιοι ώστε μετέφεραν μαζί τους ένα θηριώδη όγκο από μάρμαρο της Πάρου (το πιο εκλεκτό της εποχής γαρ…) ώστε μετά τη νίκη τους να έφτιαχναν με αυτό το μάρμαρο ένα περήφανο τρόπαιο- μνημείο. Τι αλαζόνες θεέ μου… Στην αρχαιότητα όμως οι αλαζόνες εισέπρατταν πάντα τιμωρία. Και τιμωρός τους ήταν φυσικά η Νέμεσις που τους χτύπαγε αλύπητα σαν χταπόδια. Όπερ και εγένετο και στον γειτονικό Μαραθώνα με την γνωστή έκβαση της μάχης. Οι αλαζόνες εισβολείς έφυγαν κακήν κακώς και μεταξύ άλλων άφησαν το πελώριο μαρμάρινο όγκο στην αμμουδιά της ανατολικής Αττικής.
Με το μάρμαρο αυτό οι κάτοικοι του Ραμνούντα και οι σύμμαχοι τους Αθηναίοι έφτιαξαν το άγαλμα της Νέμεσης που κοσμούσε τον διάσημο ναό του Ραμνούντα. Ο Παυσανίας μάλιστα έγραψε πως το άγαλμα φιλοτέχνησε ο πασίγνωστος Φειδίας.  Όμως ο οδηγός του, όταν επισκέφθηκε τον Ραμνούντα του τα είπε λάθος. Το άγαλμα της Νέμεσης στον Ραμνούντα ήταν έργο του γλύπτη Αγοράκριτου, ο οποίος ήταν ένας από τους λιγότερο γνωστούς μαθητές του μεγάλου Φειδία.
Θυμήθηκα την ιστορία εκείνο το πρωί: ήταν μάλιστα ό,τι μόνο θυμόμουν από τον Ραμνούντα αυτή η ιστορία. Τα τείχη της πόλης έλαμπαν ανάμεσα στα πουρνάρια και τους μυρωδάτους σκίνους, οι καλοπελεκημένοι γωνιόλιθοι έστεκαν σιωπηλοί, ενδιαιτήματα για σαύρες και σκαθάρια πλέον και όχι κραταιή άμυνα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.
Μπήκαμε στο αμάξι συζητώντας για αλαζόνες και για δικαιοσύνη, τινάζοντας χώμα και ρίγανη από τα σκονισμένα μας μποτάκια.
Κρίμα που η Νέμεσις δεν λατρεύεται πλέον… Θα είχε υποθέτω μυριάδες πιστούς…


Που βρίσκομαι;
Ο αρχαίος Ραμνούς βρίσκεται λίγο ανατολικότερα του Μαραθώνα στην ανατολική Αττική. Θα φτάσετε εδώ οδικώς, μέσω Ραφήνας – Νέας Μάκρης. Λίγο πριν το χωριό του Μαραθώνα ακολουθείτε τον δρόμο  προς Αγία Μαρίνα και λίγο αργότερα στρίβετε αριστερά (βόρεια). Υπάρχουν πολλές πινακίδες και θα σας οδηγήσουν εύκολα στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου.

mixanitouxronou.gr
the greek traveller.com

Popular Posts