Τις περισσότερες φορές ταυτίζουμε τις αποδράσεις με τη χλιδή και την
πολυτέλεια, χάνοντας ίσως κάποια μέρη απίστευτης ομορφιάς, που όμως
απαιτούν από εμάς τη θυσία ορισμένων ανέσεων και την επίδειξη
περιπετειώδους διάθεσης.
Στη Βόρεια Ελλάδα από τα πιο όμορφα βουνά της χώρας, το Παγγαίο, αιώνιο
κι ακατάλυτο από τον χρόνο, προκαλεί τους επισκέπτες του αν μη τι άλλο
να υποκλιθούν στο μεγαλείο της φύσης.
Από τις επιβλητικές και μυστηριώδεις κορυφές του ξεχύνονται δάση από οξιές,
έλατα, καστανιές, πλατάνια και δρυς, που σκεπάζουν πλαγιές και ρεματιές. Δεν
είναι τυχαίο πως εδώ ακριβώς στα πολύ παλιά χρόνια συγκροτήθηκαν οι πρώτοι
Διονυσιακοί Θίασοι με τις έξαλλες μαινάδες και τους γεμάτους ζωώδη δύναμη
σατύρους, που στο χορό και στην έκσταση ζήτησαν τη λύτρωση και την
επικοινωνία με το Θεό.
Κι ακόμη, ότι στο βουνό αυτό πλάστηκαν οι πιο παλιές δοξασίες για την
αθανασία της ψυχής.
Το Παγγαίο, αγαπημένος προορισμός φυσιολατρών και ορειβατών, δεσπόζει ΒΔ του
Νομού Καβάλας. Έχει μήκος 40 χλμ. και πλάτος 20 χλμ., με μια περιοχή κορυφών
εκτεταμένη η οποία δεν έχει δημιουργήσει γεωλογικά φαινόμενα τέτοια ώστε να
διακρίνουμε ορθοπλαγιές με μεγάλες υψομετρικές διαφορές.
Ωστόσο, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον η ύπαρξη στην βόρεια και
βορειοανατολική πλευρά των κορυφών του Τρίκορφου, μιας σειράς από κάθετους
βράχους, μυτίκια και πύργους, με υψομετρικές διαφορές 150-250 μέτρα που
μπορούν να χαρακτηριστούν ως ένα αξιόλογο αναρριχητικό πεδίο.
Στη βορινή πλευρά του Τρίκορφου επικεντρώνεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των
αναρριχητών το χειμώνα. Τα λούκια που σχηματίζονται κρατούν πάντα χιόνι και
τις περισσότερες φορές αρκετά παγωμένο. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60,
οι Θεσσαλονικείς κυρίως αναρριχητές έδωσαν τις πρώτες καλοκαιρινές και
χειμερινές γραμμές. Για τους... ειδικούς να πούμε ότι από τις πρώτες
διαδρομές είναι η «Κλασική» (26-12-63) και η «Ανώνυμη» (25-10-1965).
in2life
Οι μύθοι και τα μυστήρια του Παγγαίου
To όρος Παγγαίο είναι πολύ γνωστό από τα μυθολογικά χρόνια. Το χρυσάφι του
έκανε τον Ευριπίδη στην τραγωδία του “Ρήσος” να το ονομάσει “όρος με τους
όγκους χρυσού, του οποίου η γη κρύβει άργυρο”. Για αιώνες τα πλούσια
μεταλλεία του παρείχαν σε μεγάλη αφθονία το χρυσό και τον άργυρο και
αποτελούσαν πόλο έλξης για πλήθος λαών και φυλών στην γύρω από το Παγγαίο
περιοχή.
Εκτός όμως από το χρυσάφι του, το Παγγαίο συνδέεται με έναν “θησαυρό”
μύθων που αφορούν δύο σημαντικές όψεις του αρχαίου κόσμου, τη διονυσιακή
θρησκεία και τον Ορφισμό.
Η Θράκη, κατά τη μυθική αντίληψη ήταν μια περιοχή πολύ ευρύτερη από το
γνωστό γεωγραφικό χώρο.
(Οι θράκες, άλλωστε ήταν ο λαός που ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια αποτελούσε το
μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του Παγγαίου και γενικά της μεταξύ του
Στρυμόνα και Νέστου χώρας). Για τους Έλληνες του Νότου ήταν ο τόπος απ' όπου
ξεκινούσε ο ορμητικός Βορέας με τα παιδιά του, τους Βορεάδες και τη Χιόνη,
και ο άγριος πολεμικός θεός Άρης. Ήταν όμως και ο τόπος του Ορφέα, του
Μουσαίου, του θάμυρη και του Εύμολπου, που είχαν διδάξει στους ανθρώπους τα
θεία μυστήρια και τη μουσική.
Η Θράκη ήταν ο τόπος όπου γεννήθηκε και κατοικούσε ένας από τους Δώδεκα
θεούς, ο Άρης.
Άγριος και αιμοβόρος, όπως ήταν αυτός ο θεός, άφησε απογόνους σαν τον Τηρέα,
τον Λυκούργο και τον Διομήδη, που έμειναν στη μνήμη των ανθρώπων σαν
βασιλιάδες της Θράκης γεμάτοι σκληρότητα και βαρβαρότητα. Κατά τη μυθολογία
το όνομα του το Παγγαίο το πήρε από τον Παγγαίο, το γιο του Άρη και της
Κριτοβούλης, ο οποίος επειδή δεν μπόρεσε να αντέξει τις τύψεις της
συνείδησης του για την αιμομιξία που εν αγνοία του διέπραξε με την κόρη του,
αυτοκτόνησε πάνω στο όρος αυτό, όπως για όλα αυτά μας πληροφορεί η Γεωγραφία
περί Θράκης του Μελετίου.
Ο Πλίνιος αναφέρει την παράδοση ότι πρώτος ανακάλυψε τα πολύτιμα μέταλλα
του Παγγαίου ο φοινικικής καταγωγής Κάδμος που κάποτε έφτασε με τους δικούς
του στη Θράκη, όπου οι κάτοικοι τους δέχθηκαν φιλικά και τους πρόσφεραν
φιλοξενία. Μαζί με τον Κάδμο είχε ξεκινήσει από τη Φοινίκη και κάποιος
Θάσος, γιος του Ποσειδώνα που όταν έφτασαν στη Θράκη, πέρασε σ' ένα κοντινό
νησί απέναντι και έχτισε πόλη. Από τότε το νησί πήρε το όνομα του και
λέγεται Θάσος. Στη Θράκη ο Κάδμος έμαθε τους ανθρώπους να βγάζουν χρυσάφι
μέσα από το βουνό Παγγαίο και να φτιάχνουν με αυτό διάφορα κομψοτεχνήματα.
Τους έμαθε και άλλες τέχνες που ήξερε από την πατρίδα του. Σύμφωνα με την
παράδοση αυτή το όνομα του το Παγγαίο το πήρε από τη φοινικική λέξη paga,
που σήμαινε συνάντηση.
Πάνω στο Παγγαίο και με πρωταγωνιστή τον μεγάλο θεό των θρακών, τον
Διόνυσο ή Βάκχο, διαδραματίστηκε ο τραγικός μύθος του θράκα βασιλέα
Λυκούργου.
Ο Λυκούργος, που βασίλευε στους Ηδωνούς, κοντά στον Στρυμόνα, εναντιώθηκε
στη λατρεία του Διόνυσου, επιτέθηκε στις Βάκχες της ακολουθίας του και
απείλησε τη ζωή και του ίδιου του θεού. Ο ίδιος ο μικρός Διόνυσος από το
φόβο του βούτηξε μέσα στη θάλασσα, όπου η Θέτιδα τον δέχτηκε τρεμάμενο στην
αγκαλιά της. Τότε η οργή του Δία έπεσε πάνω στον Λυκούργο που τυφλώθηκε και
δεν άργησε να πεθάνει, κλεισμένος σε σπήλαιο του Παγγαίο από τον ίδιο τον
Διόνυσο.
Σύμφωνα με άλλη παραλλαγή του μύθου ο ίδιος ο Διόνυσος του
τάραξε τα φρένα και τον έβαλε να κατακρεουργήσει το ίδιο το παιδί του,
νομίζοντας πως κλαδεύει ένα αμπέλι, και πως ύστερα από αυτό οι Ηδωνοί, για
να επαναφέρουν τη γονιμότητα της γης τους που είχε χαθεί, τον έδεσαν πάνω
στο βουνό τους το Παγγαίο, όπου άγρια άλογα τον κατασπάραξαν. Πάνω στο
Παγγαίο έλεγαν ακόμα πως ένας ντόπιος, ο Χάροπας, βοήθησε τον Διόνυσο να
νικήσει και να θανατώσει το Λυκούργο, πως αυτός, παίρνοντας την εξουσία
σύμφωνα με το θέλημα του νικητή θεού, διέδωσε τη λατρεία του και πως δίδαξε
στο γιο του Οίαγρο τις διονυσιακές τελετουργίες, που αργότερα ο γιος του
Οίαγρου, ο Ορφέας τις διαμόρφωσε και τις συστηματοποίησε, έτσι ώστε έγιναν
ευρύτερα γνωστές σαν Ορφικά Μυστήρια.
Ο Ορφέας είναι μια περίεργη μυθική μορφή, χωρίς σαφή γνωρίσματα ήρωα, θεού
ή ημίθεου. Χαρακτηρίζεται ως “γόης από μουσικής άμα και μαντικής”, αλλά ήταν
και εισηγητής συγκεκριμένων μυστικών τελετών, θρησκευτικός ποιητής, προφήτης
και ιερέας. Επιπλέον τιμήθηκε στον τάφο του με θυσίες ως θεός και όχι με
εναγίσματα όπως οι ήρωες. Καταγόταν από τη Θράκη και έδρασε είτε στην
περιοχή των Πιερίων, όπου υπήρχε ο τάφος του, είτε στην περιοχή του όρους
Παγγαίο και ανατολικότερα ως τον ποταμό Έβρο.
Ο Ορφέας ήταν φημισμένος για την επίδοση του στη μουσική, στο άσμα και στην
κιθαρωδία. Η αρχαιότητα τον ύψωσε σε σύμβολο της κιθαρωδίας, αξεπέραστο
...
